Son yıllarda küresel ısınmanın ve azalan yeryüzü kaynaklarının olumsuz etkileri bireysel yaşantımızda ve tüm dünyada hissediliyor. Oluşan bu farkındalık sürdürülebilirlik kavramının öne çıkmasını sağlıyor. “Sürdürülebilir nedir, sürdürülebilirlik neden önemlidir?” gibi konuyla ilgili merak edilen soruların cevaplarını aşağıda bulabilirsin.
Sürdürülebilirlik Nedir?
İlk olarak 1983 yılında BM’nin “Ortak Geleceğimiz” raporunda sürdürülebilirlik kavramına yer veriliyor. Sürdürülebilirlik kavramı nedir? sorusuna en yalın haliyle, başka canlıların yaşamlarını bugün ve gelecekte tehlikeye sokmadan üretim yapmak şeklinde cevap veriliyor. Oldukça geniş bir kavram olan sürdürülebilirlik; temel olarak çevre koruma, ekonomik büyüme ve sosyal gelişim başlıklarında ele alınıyor.
Sürdürülebilir çevre anlayışı mevcut kaynakların sınırsız olmadığı ilkesini merkeze koyuyor. Buna göre üretim için harcanan kaynaklar, ihtiyaçlar doğrultusunda azami şekilde kullanılıyor ve böylece sürdürülebilirlik hedefleniyor.
Ekonomik açıdan sürdürülebilirlik kaynakların adil bir şekilde paylaşılması ve gerektiği kadar tüketilmesi anlamına geliyor. Aşırı tüketim sonucu değerli madenler ve çeşitli gıda kaynakları bitme sınırına yaklaşıyor.
Sosyal gelişim ve sürdürülebilirlik ilişkisi ise insan haklarının ayrım gözetmeksizin tüm toplumlarda korunmasını konu ediniyor. Bunlar arasında eğitim, sağlık, sosyal adalet, güvenlik, ulaşım, su ve elektrik gibi unsurlar yer alıyor.
Sürdürülebilir Yaşam Hakkında Bilmemiz Gerekenler
Alt başlıklara ayrılsa da tüm sürdürülebilirlik unsurları birbiriyle ilişki içinde bulunuyor. Sosyal açıdan yeterince çevre bilincine sahip olmayan toplumlar ekonomik açıdan büyüse bile sürdürülebilirlikten uzak kalabiliyor.
Sürdürülebilirlik temelleri üzerinde inşa edilmeyen ekonomiler mevcut kaynakları sınırsızmış gibi kullanıyor. Madenler ve ağaç, hayvan gibi canlı unsurları içeren kaynakların aşırı tüketimi, canlıların bugününü ve geleceğini tehlikeye atıyor. Bunun en basit örneği son zamanlarda çeşitli elektronik cihazların üretiminde gözleniyor.
Yapımında maden kullanılan elektronik bileşenlerin piyasada bulunurluğu geçmişe kıyasla daha zor hale geliyor. Bunun temel sebepleri arasında yoğun tüketim sonucu bitme noktasına gelen maden kaynakları yer alıyor. Ancak sürdürülebilir bir ekonomi ve üretim modeli bu problemin önüne geçebiliyor.
Sürdürülebilir üretimde bozulan cihazlar geri dönüşüm tesislerinde işleniyor. Böylece işe yaramaz atık miktarı neredeyse sıfır seviyesine getiriliyor ve yeni cihazların üretimi için maden ocaklarına bağlılık azaltılıyor. Geri dönüşüm işlemi üretim faaliyetlerinin çevreye olan olumsuz etkisini de oldukça düşürüyor.
Sürdürülebilirliğin İlkeleri
Sürdürülebilirlik ilkeleri, özellikle gelecek nesiller için huzur dolu bir yaşamın yanı sıra devamı gelecek bir kültür oluşturmayı da amaçlıyor. Sürdürülebilirlik ilkeleri temel olarak üretirken ve tüketirken tüm canlıların haklarına saygı göstermeye dayanıyor. Herkes için daha iyi bir gezegen oluşturmayı amaçlayan sürdürülebilirliğin ilkelerinden bazıları şu şekilde sıralanıyor:
- Yalnızca gerektiği kadar satın al ve tüket.
- Tüketirken diğer canlıların ihtiyaçlarını da hesaba kat.
- Enerjiyi verimli kullan ve yenilenebilir enerji kaynaklarını tercih et.
- Geri dönüşüme katılabilen ürünleri kullan.
- Eylemlerinin sonuçlarını hesaba katarak ilerle.
- Atık üretimini sıfırla veya atıkları farklı bir fayda üretmek için kullan.
Türkiye'de ve Dünyada Sürdürülebilirlik Örnekleri
“Sürdürülebilir ne demek ve ilkeleri nedir?” sorularının cevaplarını uygulamada görmek için konuyla ilgili yapılan çalışmaları inceleyebilirsiniz. Sürdürülebilirlik konusunda öne çıkan tekstil sektörü ürettiği aşırı atık miktarı sebebiyle son yıllarda sıkça gündeme geliyor. Bu konuda harekete geçen H&M gibi firmalar eski tekstil eşyalarını topluyor ve yeniden üretime katıyor. Sürdürülebilirlik örnekleri arasında yerli firmalar da yer alıyor. Bunlar arasında öne çıkan Plastic Move, bayat ekmekler ve çeşitli tarımsal atıklardan biyoplastik üretiyor.
Sektörel girişimlerin dışında sürdürülebilirlik kavramına hayatın tüm aşamalarında yer veren permakültür köyleri de bulunuyor. Yapay girdiye yer vermemeye dikkat eden bu köyler arasında Ahlatdede, Kır Çocukları, Marmari̇ç ve Bostancık gibi yerel çiftlikler yer alıyor. Pek çoğu misafir kabul eden bu çiftliklere çocuklarınla giderek onlara doğa bilinci kazandırabilirsin. Yol boyu güvenliğiniz için Allianz'ın araç sigorta hizmetlerinden faydalanabilir, hem kendi yaşamın hem de dünyanın geleceği için bir adım atabilirsin.